نشست نقد و نظر دنیای اقتصاد
آموزش «ملک طلق» دولت است
در نخستین گام از این نشست، مقصود فراستخواه به این سوال پاسخ داد که میان نظام آموزش عالی ایران و نظام آموزش عالی مدرن چه تشابهات و تمایزاتی وجود دارد. این صاحبنظر که در موسسه پژوهش و آموزش عالی به عنوان استادتمام مشغول به کار است، در پاسخ به سوال یادشده گفت که شباهت اصلی نظام آموزشی در ایران با جهان مدرن صرفا اسم آن است. این صاحبنظر افزود که در کشورهای مدرن، نظامهای آموزشی موفق بر عقلانیت و یادگیری پیشرفتگرا استوار شدهاند و بر مبنای خردورزی و خردباوری پیش میروند.
به گفته این کارشناس، ابتکار عمل در نظامهای آموزشی مدرن در دستان جامعه قرار دارد و مدرسه و دانشگاه، به عنوان نهادهای نظام آموزشی، بخشی از محلات و شهرها به شمار میروند. این استاد دانشگاه معتقد است نقش دولت در کشورهای پیشرفته صرفا حمایتی است تا آموزش به مثابه یک کالای عمومی در دسترس همگان باشد. فراستخواه تاکید کرد که برخلاف کشورهای پیشرفته، در ایران آموزش ملک طلق دولت است؛ یعنی نظام آموزشی به مثابه یک ابزار در خدمت ایدئولوژی قرار دارد. فراستخواه دخالتهای ایدئولوژیک در برنامه آموزشی، گزینش اساتید و برنامهریزی آموزش را مصداق سیطره سیاست ایدئولوژیک بر آموزش در ایران تلقی کرد و آن را عامل انسداد نظام تعلیم و تربیت و علم در جامعه ایران دانست. فراستخواه در ادامه مشکل دیگر نظام آموزشی را وجود شکاف میان افراد عادی و متصدیان نظام آموزشی دانست؛
به بیانی دیگر، درحالیکه جامعه تلاش میکند با سرمایهگذاری در کودکان خود، راه پیشرفت را برای نسل بعدی هموار کند، چنین مقصودی از سوی تصمیمگیران نظام آموزشی پیگیری نمیشود. او سخنان خود را با ذکر این نکته به پایان برد که دولت به جای حمایت از تعلیم و تربیت، به دنبال مداخله در تعلیم و تربیت است. به زعم او راهحل خروج از شرایط فعلی این است که دولت این حوزه را به جامعه تحویل دهد و به جای نقش فعلی، به نقش حمایتگری از آموزش بازگردد، چراکه استقلال و اختیارات کافی شرط لازم موفقیت نظام آموزشی است.
گزارش کامل در دنیای اقتصاد
دیدگاهتان را بنویسید